Wszystkie materiały edukacyjne

30 maja 2022

Upcykling, czyli drugie życie rzeczy

inspiracje

Lampa wykonana z maszyny do pisania.

Upcykling może się Wam kojarzyć z recyklingiem. To dobry trop! Celem obu tych działań jest ograniczenie zużycia zasobów naturalnych.

Recykling wykorzystuje odpady jako surowce do stworzenia nowych produktów, ale zazwyczaj wymaga użycia technologii. Mimo że raczej nie posiadacie w Pracowni instalacji do przetwarzania odpadów, możecie wspomóc ten proces dzięki poprawnej segregacji śmieci.

Upcykling z kolei jest nastawiony na wykorzystanie pracy rąk: rzemiosło i rękodzieło. Możecie śmiało działać w duchu upcyklingu – nie potrzebujecie do tego wyspecjalizowanych narzędzi i skomplikowanych technologii.

Słowa upcycling zaczęto używać w Stanach Zjednoczonych w latach 90. XX wieku. Podkreślano nim podniesienie wartości rzeczy. Upcykling wykorzystuje niepotrzebne przedmioty i odpady. Przywraca im walory użytkowe. Nowo powstałe funkcjonalne i piękne produkty są bardziej wartościowe niż surowce, z których się składają. W skrócie możemy powiedzieć, że chodzi tutaj o przemyślane wykorzystanie tego, co w innym przypadku trafiłoby do śmieci.

Czy każde drugie życie śmieci jest upcyklingiem?

W całej idei istotne jest zwiększanie wartości tego, co już nam niepotrzebne. Jednak w kontekście ekologii, z której wywodzi się upcykling, bardzo ważne jest, by nie wytwarzać kolejnych niepotrzebnych rzeczy, które niedługo trafią do śmieci.

Po pierwsze: nie przerabiajcie na coś, co nie jest potrzebne. Po drugie: próbujcie wykorzystywać te odpady i rzeczy, które w innym przypadku trafiłyby do śmieci. Trzecia istotna zasada to mądre zestawianie materiałów – przygotowując użyteczne przedmioty, starajcie się nie łączyć na stałe różnych tworzyw (np. nie sklejajcie metalu z tkaniną). Zastanówcie się, w jaki sposób tak je zespolić, by później, kiedy upcyklingowa rzecz się zniszczy lub znudzi, nadal można było przekazać jak najwięcej jej elementów do recyklingu.

Jednym z przykładów dobrego upcyklingu są np. dywaniki z niepotrzebnych T-shirtów. W sieci na pewno znajdziecie mnóstwo tutoriali, jak taki dywanik uszyć.

Upcykling staje się modny. Pojawia się w galeriach sztuki i na wybiegach sławnych projektantów i projektantek. Jednak to całkowity egalitaryzm ma wpływ na jego rosnącą popularność. Każda osoba niezależnie od wykształcenia, zamożności, a czasami nawet umiejętności manualnych może zajmować się upcyklingiem.

A zatem: do dzieła!